Χρήσιμες συμβουλές από το Ινστιτούτο Καταναλωτών
1. Προσοχή στην ετικέτα
Ο καταναλωτής, όταν αγοράζει προσυσκευασμένα τρόφιμα, πρέπει να
γνωρίζει ότι στην ετικέτα αναγράφονται όλες εκείνες οι πληροφορίες που
του δίνουν τη δυνατότητα να επιλέγει αυτό το οποίο ανταποκρίνεται στις
ανάγκες του με τον καλύτερο τρόπο.
Ιδιαίτερα χρήσιμο για τους καταναλωτές είναι να διαβάζουν με προσοχή
τον κατάλογο των συστατικών, αφού έτσι μπορούν να έχουν πλήρη
γνώση της σύστασης του τροφίμου, καθώς επίσης και των πρόσθετων
που χρησιμοποιούνται κατά την παρασκευή του.
Να αποφεύγονται συσκευασμένα τρόφιμα χωρίς επισήμανση, άγνωστης
προέλευσης, διότι ενδέχεται να είναι νοθευμένα ή ακατάλληλα.
Τι πρέπει να προσέξετε:
Στις ετικέτες των προσυσκευασμένων τροφίμων αναγράφονται
υποχρεωτικά οι παρακάτω ενδείξεις:
* Η ονομασία πώλησης του προϊόντος.
* Ο κατάλογος των συστατικών.
* Η καθαρή ποσότητα.
* Η χρονολογία ελάχιστης διατηρησιμότητας και, για τρόφιμα που
μπορεί να υποστούν αλλοίωση, η τελική χρονολογία ανάλωσης.
* Οι ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης και χρήσης.
* Τα στοιχεία του παρασκευαστή ή και του πωλητή ή γενικά κάποιου
υπευθύνου.
* Ο τόπος παραγωγής ή προέλευσης, στην περίπτωση που η παράλειψη
του μπορεί να παραπλανήσει τον καταναλωτή.
Όλες οι παραπάνω ενδείξεις πρέπει να αναγράφονται και στα ελληνικά.
2. Όταν αγοράζετε παιδικά παιχνίδια
Όλα τα παιχνίδια που κυκλοφορούν στην Κοινότητα πρέπει να
συμμορφώνονται με ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας, που
ορίζονται από την κοινοτική και την εναρμονισμένη Ελληνική
νομοθεσία.
Προσοχή!
* Πριν αγοράσετε, ελέγξτε αν υπάρχει το «CE» ή και τυχόν ένδειξη για
την ηλικία, προκειμένου να μην αγοράσετε παιχνίδι που προορίζεται για
παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.
* Διαβάστε τυχόν οδηγίες χρήσης του παιχνιδιού.
* Εφαρμόστε τυχόν οδηγίες τύπου: «Προσοχή! Να χρησιμοποιείται υπό
την επίβλεψη ενηλίκων».
* Μην διστάζετε να αναφέρετε στις αρμόδιες αρχές τυχόν παρατηρήσεις
σας για κάποιο παιχνίδι, προκειμένου να λαμβάνονται μέτρα, εφόσον
απαιτείται. Η βοήθειά σας είναι πολύτιμη για τον πληρέστερο έλεγχο της
αγοράς.
Τι πρέπει να προσέχουμε
Η συμμόρφωση των παιχνιδιών με τις απαιτήσεις αυτές επισημαίνεται με
την ένδειξη που τίθεται από τον ίδιο τον κατασκευαστή, ενώ πρέπει να
φέρουν «CE» και προειδοποίηση αν τυχόν δεν πρέπει να
χρησιμοποιούνται από κάποια ηλικία και κάτω.
Καθήκον του κάθε κράτους και των αρμόδιων υπηρεσιών του είναι να
ελέγχουν αν τα παιχνίδια φέρουν το «CE», που αποτελεί διαβατήριο για
την κυκλοφορία στην αγορά, και αν αυτά που φέρουν το «CE»
συμμορφώνονται πράγματι προς τις βασικές απαιτήσεις ασφαλείας.
Αφού λοιπόν το σήμα τίθεται από τους κατασκευαστές και αφού πάντα
υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες ενδεχομένως, για λόγους κόστους
μπορεί να το θέτουν χωρίς ιδιαίτερο προβληματισμό, ενώ οι έλεγχοι δεν μπορεί παρά να είναι δειγματοληπτικοί, αυτό σημαίνει ότι το «CE» είναι
ένδειξη, αλλά όχι και εγγύηση ασφαλείας του παιχνιδιού.
Έχουν και οι ΓΟΝΕΙΣ ευθύνη.
Γενικά, συνιστάται στους γονείς να μην παρασύρονται από τη διαφήμιση,
που ωθεί στον υπερκαταναλωτισμό, και να καλλιεργούν στα παιδιά τους
κριτικό πνεύμα απέναντι στα στερεότυπα που προβάλλονται, επιλέγοντας
παιχνίδια που προάγουν την ευρηματικότητα και την πρωτοβουλία του
παιδιού.
Το «CE» είναι ένδειξη αλλά όχι και εγγύηση ασφαλείας του
παιχνιδιού.
3. Εμφιαλωμένα νερά & αναψυκτικά: Προσοχή στις τιμές.
Μην αγοράζετε αδιαμαρτύρητα εμφιαλωμένο νερό ή αναψυκτικό σε τιμή
ανώτερη της αναγραφόμενης ενδεικτικής ειδικά σε χώρους με
μονοπωλιακή θέση.
Σε κάθε τέτοια περίπτωση, να καταγγέλλετε το συμβάν.
Είναι πλέον υποχρεωτικό να αναγράφεται στη συσκευασία του
εμφιαλωμένου νερού και των αναψυκτικών η ενδεικτική τιμή λιανικής
πώλησης.
Υπεύθυνοι για την ύπαρξη της ενδεικτικής τιμής είναι τόσο οι
επιχειρήσεις παραγωγής των προϊόντων αυτών όσο και οι λιανοπωλητές.
Η ενδεικτική τιμή ισχύει ως ανώτατη σε συγκεκριμένους χώρους, λόγω
της μονοπωλιακής τους θέσης:
* Αεροδρόμια
* Σιδηρόδρομοι
* Πλοία
* Αρχαιολογικοί Χώροι
* Αθλητικοί Χώροι 4. Στον λαβύρινθο των Σούπερ Μάρκετ
Μια λογική, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των πωλήσεων, διέπει τον
τρόπο σχεδιασμού της διαρρύθμισης των Σούπερ Μάρκετ.
Βασικά, η σχεδίαση της έκθεσης των προϊόντων σκοπό έχει τη
διευκόλυνση των καταναλωτών στη θέαση όλων των προσφορών
(εμφανίζονται υπό μορφή φυσικών εμποδίων) αλλά και όλων των
προϊόντων που είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρα. Το αντίστροφο συμβαίνει
στα προϊόντα ανελαστικής αναγκαιότητας και μικρού περιθωρίου
κέρδους. Να πώς έχει η διάταξη και οι τεχνικές της:
* Μόλις περάσετε την πόρτα συναντάτε τις προσφορές σε είδη εποχής,
τρόφιμα, μαγειρικά σκεύη, οικιακό εξοπλισμό κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο
επιβραδύνετε το βήμα σας.
* Το τμήμα φρέσκων προϊόντων είναι συνήθως κοντά στην είσοδο του
καταστήματος, καθώς τα φρούτα και τα λαχανικά θεωρούνται
παρορμητικές αγορές. Η ελκυστική εμφάνιση ανεβάζει την εικόνα του
καταστήματος.
* Προϊόντα συμπληρωματικά της διατροφής βρίσκονται κοντά-κοντά,
κυρίως για δική σας ευκολία, αλλά και για να ερεθίζουν τις παρορμητικές
αγορές. Είναι πιο πιθανό να αγοράσετε «ντρέσινγκ» για σαλάτες, εάν
αυτό είναι κοντά στα λαχανικά.
* Το τμήμα με τα λουλούδια ελκύει επίσης τους παρορμητικούς
αγοραστές.
* Τα ανοιχτά ψυγεία (βούτες) όχι μόνο επιτρέπουν στους πελάτες να
διαλέγουν προϊόντα από οποιαδήποτε πλευρά, αλλά και επιβραδύνουν
την κίνηση.
* Πιθανόν να αγοράζετε φρέσκο γάλα κάθε μέρα. Αυτός είναι και ο
λόγος που τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι συνήθως στο πιο άβολο
μέρος του καταστήματος και πάντα στο πίσω μέρος του. Δεν είναι πιθανό το να μπει κάποιος βιαστικά στο Σ/Μ να πάρει ένα μπουκάλι γάλα και να
φύγει χωρίς να έχει πάρει τουλάχιστον 10 μηνύματα από τα κατάλληλα
τοποθετημένα προϊόντα στα ράφια.
* Προϊόντα με έκπτωση βρίσκονται σε ειδικά εκθετήρια στο τέλος των
διαδρόμων. Οι καταναλωτές το γνωρίζουν, το γνωρίζουν όμως και οι
καταστηματάρχες και βάζουν πολλές φορές στο τέλος των διαδρόμων
προϊόντα χωρίς έκπτωση.
* Το αρτοποιείο βρίσκεται συνήθως σε σημείο τέτοιο, ώστε οι μυρωδιές
να προσελκύουν τον καταναλωτή πριν προλάβει να δει τα ψωμιά.
* Τελευταίο «κτύπημα» είναι τα προϊόντα υψηλού ποσοστού κέρδους,
όπως μπαταρίες, τσίχλες, καραμέλες κ.α. που βρίσκονται πάντα μπροστά
στα ταμεία, στην έξοδο του καταστήματος.
Μια πρόσφατη έρευνα σχετική με τις αγορές στα μεγάλα
πολυκαταστήματα, μεταξύ επιλεγμένων καταναλωτών έδειξε ότι μόνον
ένα 6% γυρίζει σπίτι με πράγματα που δεν είχε πρόθεση να αγοράσει.
1. Προσοχή στην ετικέτα
Ο καταναλωτής, όταν αγοράζει προσυσκευασμένα τρόφιμα, πρέπει να
γνωρίζει ότι στην ετικέτα αναγράφονται όλες εκείνες οι πληροφορίες που
του δίνουν τη δυνατότητα να επιλέγει αυτό το οποίο ανταποκρίνεται στις
ανάγκες του με τον καλύτερο τρόπο.
Ιδιαίτερα χρήσιμο για τους καταναλωτές είναι να διαβάζουν με προσοχή
τον κατάλογο των συστατικών, αφού έτσι μπορούν να έχουν πλήρη
γνώση της σύστασης του τροφίμου, καθώς επίσης και των πρόσθετων
που χρησιμοποιούνται κατά την παρασκευή του.
Να αποφεύγονται συσκευασμένα τρόφιμα χωρίς επισήμανση, άγνωστης
προέλευσης, διότι ενδέχεται να είναι νοθευμένα ή ακατάλληλα.
Τι πρέπει να προσέξετε:
Στις ετικέτες των προσυσκευασμένων τροφίμων αναγράφονται
υποχρεωτικά οι παρακάτω ενδείξεις:
* Η ονομασία πώλησης του προϊόντος.
* Ο κατάλογος των συστατικών.
* Η καθαρή ποσότητα.
* Η χρονολογία ελάχιστης διατηρησιμότητας και, για τρόφιμα που
μπορεί να υποστούν αλλοίωση, η τελική χρονολογία ανάλωσης.
* Οι ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης και χρήσης.
* Τα στοιχεία του παρασκευαστή ή και του πωλητή ή γενικά κάποιου
υπευθύνου.
* Ο τόπος παραγωγής ή προέλευσης, στην περίπτωση που η παράλειψη
του μπορεί να παραπλανήσει τον καταναλωτή.
Όλες οι παραπάνω ενδείξεις πρέπει να αναγράφονται και στα ελληνικά.
2. Όταν αγοράζετε παιδικά παιχνίδια
Όλα τα παιχνίδια που κυκλοφορούν στην Κοινότητα πρέπει να
συμμορφώνονται με ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας, που
ορίζονται από την κοινοτική και την εναρμονισμένη Ελληνική
νομοθεσία.
Προσοχή!
* Πριν αγοράσετε, ελέγξτε αν υπάρχει το «CE» ή και τυχόν ένδειξη για
την ηλικία, προκειμένου να μην αγοράσετε παιχνίδι που προορίζεται για
παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.
* Διαβάστε τυχόν οδηγίες χρήσης του παιχνιδιού.
* Εφαρμόστε τυχόν οδηγίες τύπου: «Προσοχή! Να χρησιμοποιείται υπό
την επίβλεψη ενηλίκων».
* Μην διστάζετε να αναφέρετε στις αρμόδιες αρχές τυχόν παρατηρήσεις
σας για κάποιο παιχνίδι, προκειμένου να λαμβάνονται μέτρα, εφόσον
απαιτείται. Η βοήθειά σας είναι πολύτιμη για τον πληρέστερο έλεγχο της
αγοράς.
Τι πρέπει να προσέχουμε
Η συμμόρφωση των παιχνιδιών με τις απαιτήσεις αυτές επισημαίνεται με
την ένδειξη που τίθεται από τον ίδιο τον κατασκευαστή, ενώ πρέπει να
φέρουν «CE» και προειδοποίηση αν τυχόν δεν πρέπει να
χρησιμοποιούνται από κάποια ηλικία και κάτω.
Καθήκον του κάθε κράτους και των αρμόδιων υπηρεσιών του είναι να
ελέγχουν αν τα παιχνίδια φέρουν το «CE», που αποτελεί διαβατήριο για
την κυκλοφορία στην αγορά, και αν αυτά που φέρουν το «CE»
συμμορφώνονται πράγματι προς τις βασικές απαιτήσεις ασφαλείας.
Αφού λοιπόν το σήμα τίθεται από τους κατασκευαστές και αφού πάντα
υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες ενδεχομένως, για λόγους κόστους
μπορεί να το θέτουν χωρίς ιδιαίτερο προβληματισμό, ενώ οι έλεγχοι δεν μπορεί παρά να είναι δειγματοληπτικοί, αυτό σημαίνει ότι το «CE» είναι
ένδειξη, αλλά όχι και εγγύηση ασφαλείας του παιχνιδιού.
Έχουν και οι ΓΟΝΕΙΣ ευθύνη.
Γενικά, συνιστάται στους γονείς να μην παρασύρονται από τη διαφήμιση,
που ωθεί στον υπερκαταναλωτισμό, και να καλλιεργούν στα παιδιά τους
κριτικό πνεύμα απέναντι στα στερεότυπα που προβάλλονται, επιλέγοντας
παιχνίδια που προάγουν την ευρηματικότητα και την πρωτοβουλία του
παιδιού.
Το «CE» είναι ένδειξη αλλά όχι και εγγύηση ασφαλείας του
παιχνιδιού.
3. Εμφιαλωμένα νερά & αναψυκτικά: Προσοχή στις τιμές.
Μην αγοράζετε αδιαμαρτύρητα εμφιαλωμένο νερό ή αναψυκτικό σε τιμή
ανώτερη της αναγραφόμενης ενδεικτικής ειδικά σε χώρους με
μονοπωλιακή θέση.
Σε κάθε τέτοια περίπτωση, να καταγγέλλετε το συμβάν.
Είναι πλέον υποχρεωτικό να αναγράφεται στη συσκευασία του
εμφιαλωμένου νερού και των αναψυκτικών η ενδεικτική τιμή λιανικής
πώλησης.
Υπεύθυνοι για την ύπαρξη της ενδεικτικής τιμής είναι τόσο οι
επιχειρήσεις παραγωγής των προϊόντων αυτών όσο και οι λιανοπωλητές.
Η ενδεικτική τιμή ισχύει ως ανώτατη σε συγκεκριμένους χώρους, λόγω
της μονοπωλιακής τους θέσης:
* Αεροδρόμια
* Σιδηρόδρομοι
* Πλοία
* Αρχαιολογικοί Χώροι
* Αθλητικοί Χώροι 4. Στον λαβύρινθο των Σούπερ Μάρκετ
Μια λογική, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των πωλήσεων, διέπει τον
τρόπο σχεδιασμού της διαρρύθμισης των Σούπερ Μάρκετ.
Βασικά, η σχεδίαση της έκθεσης των προϊόντων σκοπό έχει τη
διευκόλυνση των καταναλωτών στη θέαση όλων των προσφορών
(εμφανίζονται υπό μορφή φυσικών εμποδίων) αλλά και όλων των
προϊόντων που είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρα. Το αντίστροφο συμβαίνει
στα προϊόντα ανελαστικής αναγκαιότητας και μικρού περιθωρίου
κέρδους. Να πώς έχει η διάταξη και οι τεχνικές της:
* Μόλις περάσετε την πόρτα συναντάτε τις προσφορές σε είδη εποχής,
τρόφιμα, μαγειρικά σκεύη, οικιακό εξοπλισμό κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο
επιβραδύνετε το βήμα σας.
* Το τμήμα φρέσκων προϊόντων είναι συνήθως κοντά στην είσοδο του
καταστήματος, καθώς τα φρούτα και τα λαχανικά θεωρούνται
παρορμητικές αγορές. Η ελκυστική εμφάνιση ανεβάζει την εικόνα του
καταστήματος.
* Προϊόντα συμπληρωματικά της διατροφής βρίσκονται κοντά-κοντά,
κυρίως για δική σας ευκολία, αλλά και για να ερεθίζουν τις παρορμητικές
αγορές. Είναι πιο πιθανό να αγοράσετε «ντρέσινγκ» για σαλάτες, εάν
αυτό είναι κοντά στα λαχανικά.
* Το τμήμα με τα λουλούδια ελκύει επίσης τους παρορμητικούς
αγοραστές.
* Τα ανοιχτά ψυγεία (βούτες) όχι μόνο επιτρέπουν στους πελάτες να
διαλέγουν προϊόντα από οποιαδήποτε πλευρά, αλλά και επιβραδύνουν
την κίνηση.
* Πιθανόν να αγοράζετε φρέσκο γάλα κάθε μέρα. Αυτός είναι και ο
λόγος που τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι συνήθως στο πιο άβολο
μέρος του καταστήματος και πάντα στο πίσω μέρος του. Δεν είναι πιθανό το να μπει κάποιος βιαστικά στο Σ/Μ να πάρει ένα μπουκάλι γάλα και να
φύγει χωρίς να έχει πάρει τουλάχιστον 10 μηνύματα από τα κατάλληλα
τοποθετημένα προϊόντα στα ράφια.
* Προϊόντα με έκπτωση βρίσκονται σε ειδικά εκθετήρια στο τέλος των
διαδρόμων. Οι καταναλωτές το γνωρίζουν, το γνωρίζουν όμως και οι
καταστηματάρχες και βάζουν πολλές φορές στο τέλος των διαδρόμων
προϊόντα χωρίς έκπτωση.
* Το αρτοποιείο βρίσκεται συνήθως σε σημείο τέτοιο, ώστε οι μυρωδιές
να προσελκύουν τον καταναλωτή πριν προλάβει να δει τα ψωμιά.
* Τελευταίο «κτύπημα» είναι τα προϊόντα υψηλού ποσοστού κέρδους,
όπως μπαταρίες, τσίχλες, καραμέλες κ.α. που βρίσκονται πάντα μπροστά
στα ταμεία, στην έξοδο του καταστήματος.
Μια πρόσφατη έρευνα σχετική με τις αγορές στα μεγάλα
πολυκαταστήματα, μεταξύ επιλεγμένων καταναλωτών έδειξε ότι μόνον
ένα 6% γυρίζει σπίτι με πράγματα που δεν είχε πρόθεση να αγοράσει.
